Współczesne systemy instalacji gazów medycznych wymagają precyzyjnego doboru komponentów, które zapewnią niezawodność pracy, bezpieczeństwo pacjentów oraz łatwość konserwacji. Poniższy przewodnik przedstawia kluczowe elementy każdej instalacji, począwszy od skrzynek zaworowo-alarmowych, przez kolumny instalacyjne, panele sterujące, aż po rozprężalnie. Omówione zostaną także wymogi montażowe, zasady eksploatacji oraz najczęstsze problemy wraz z proponowanymi rozwiązaniami.
Skrzynki zaworowo-alarmowe – funkcje i zastosowanie
Skrzynki zaworowo-alarmowe stanowią kluczowy element każdej instalacji gazów medycznych. Ich podstawową funkcją jest rozdział i kontrola przepływu mediów (np. tlenu, sprężonego powietrza czy podtlenku azotu), a także monitorowanie stanu ciśnień wewnątrz instalacji. W przypadku odchylenia parametrów od normy aktywują one sygnały alarmowe, umożliwiając szybką reakcję personelu.
W konstrukcji skrzynki wyróżnia się zestaw zaworów kulowych lub iglicowych, manometrów oraz moduł alarmowy. Każdy element powinien posiadać atesty zgodne z normami ISO 7396-1 oraz europejskimi dyrektywami medycznymi. Montaż takich urządzeń odbywa się zwykle w łatwo dostępnych punktach korytarzy lub sal operacyjnych, by zapewnić wygodny dostęp serwisowy.
Kolumny instalacyjne – budowa i rodzaje
Kolumny instalacyjne są nośnikiem poziomych i pionowych przewodów dystrybucyjnych, łącząc centralną rozprężalnię z punktami poboru gazów. W zależności od przeznaczenia można wyróżnić kolumny ścienne, słupowe oraz wolnostojące. Wykonuje się je ze stali nierdzewnej, aluminium lub specjalnych tworzyw odpornych na korozję.
W zależności od skali obiektu i liczby mediów w kolumnie montuje się:
-
przewody dystrybucyjne z zaworami kątowymi,
-
manometry pomiarowe,
-
punkty przyłączeniowe do paneli sterujących.
Więcej informacji oraz pełen zakres usług instalacji gazów medycznych dostępny jest na orbitgazbytom.pl.
Panele sterujące – typy i możliwości konfiguracji
Panele sterujące umożliwiają centralne zarządzanie pracą instalacji medycznych. Wyróżnia się typy analogowe, cyfrowe oraz hybrydowe, przy czym panele cyfrowe oferują rozszerzone funkcje diagnostyczne i zdalny dostęp poprzez sieć Ethernet. Każdy panel ma za zadanie odczytywać sygnały z czujników ciśnienia, wykrywać awarie oraz przekazywać informacje do systemu nadzorczego.
Dzięki modułowej budowie panele pozwalają na łatwe dostosowanie liczby wejść i wyjść, co umożliwia rozbudowę systemu bez konieczności wymiany całego urządzenia. Opcje konfiguracji obejmują programowalne alarmy progowe, rejestrację zdarzeń oraz integrację z systemami BMS (Building Management System).
Rozprężalnie – rola w systemach instalacyjnych
Rozprężalnie to serce instalacji gazów medycznych, gdzie magazynuje się gaz w zbiornikach ciśnieniowych i reguluje jego ciśnienie na potrzeby dystrybucji. Zadaniem rozprężalni jest stabilizacja parametrów wyjściowych – zarówno pod względem ciśnienia, jak i czystości medium. Wyposażone są w reduktory wyjściowe, filtry i zawory bezpieczeństwa.
W zależności od konfiguracji rozprężalnia może pracować w trybie ciągłym lub szczytowym (z rezerwą akumulatorową). Systemy automatyki sterują procesem przełączania między butlami lub zbiornikami, a także monitorują poziom napełnienia i stan techniczny zaworów.
Wymogi montażowe i konserwacja elementów instalacji
Instalacja gazów medycznych musi być wykonana zgodnie z wytycznymi norm: ISO 7396-1, PN-EN 1717 oraz krajowymi przepisami sanitarnymi. Montaż obejmuje precyzyjne spawanie lub zgrzewanie przewodów, szczelne połączenia gwintowane i montaż elementów w sposób zapewniający dostępność do serwisu. Niezbędne jest wykonanie próby szczelności i pomiarów ciśnień zerowych.
Regularna konserwacja obejmuje wymianę filtrów, legalizację manometrów oraz testy alarmów co najmniej raz na 12 miesięcy. Weryfikacja powinna być prowadzona przez serwis certyfikowany, wyposażony w odpowiedni sprzęt pomiarowy oraz uprawnienia do prac na instalacjach medycznych.
Najczęstsze problemy i ich rozwiązania w eksploatacji instalacji
Do najczęstszych usterek należą nieszczelności przewodów, zanieczyszczenia filtrów oraz usterki modułów alarmowych. Nieszczelne połączenia często wynikają z niewłaściwego dokręcenia lub uszkodzenia uszczelek. Zalecane jest stosowanie oryginalnych uszczelek materiałowych, odpornych na agresywne media.
W przypadku zaniku sygnału alarmowego konieczna jest natychmiastowa diagnostyka modułu, sprawdzenie zasilania oraz pomiarów referencyjnych. Zatkane filtry usuwa się poprzez wymianę wkładów lub regenerację, natomiast do korekty ciśnień stosuje się precyzyjne reduktory z regulacją mikrometryczną.
Artykuł sponsorowany
