Wybór odpowiedniego drzewa do ogrodu to nie lada wyzwanie. Jednym z drzew, które zasługują na uwagę, jest katalpa, znana również jako surmia. To drzewo o niezwykłym uroku, które może stać się prawdziwą ozdobą każdego ogrodu. W naszym przewodniku dowiesz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o uprawie, pielęgnacji i aranżacji katalpy w ogrodzie.
Charakterystyka katalpy – drzewa o niesamowitej koronie
Surmia (Catalpa Scop.), nazywana też katalpą, to drzewo z rodziny bignoniowatych, pochodzące z Azji i Ameryki Północnej.
W zależności od odmiany, katalpa może osiągać wysokość od 3 do nawet 10 m. Charakteryzuje się krótkim pniem pokrytym łuskowatą korą. Największy jednak urok katalpy tkwi w jej rozłożystej i gęstej koronie pokrytej dużymi, owalnymi liśćmi. Korona katalpy może osiągać nawet 5 m szerokości.
Liście katalpy wyrastają pojedynczo z gałązek, są duże, o owalnym kształcie. Wyróżniają się intensywnym, jasnozielonym kolorem, który jesienią zmienia się na złocisty.
Katalpa kwitnie od lipca do sierpnia, wytwarzając na wierzchołkach gałęzi liczne kwiatostany w kształcie dzwoneczków. Kwiaty katalpy są białe z fioletowymi plamkami i mają delikatny zapach. Po przekwitnięciu, drzewo wytwarza nasiona, które wyglądają jak długie strąki fasoli. Nasiona pozostają na katalpie aż do wiosny, stanowiąc dekorację przez cały rok.
Odmiany katalpy – różnorodność formy i koloru
Na świecie wyróżnia się 11 gatunków katalpy. Oto najpopularniejsze z nich:
- Surmia bignoniowa (katalpa zwyczajna) – w naturalnym środowisku dorasta do 10 m wysokości i tworzy dużą, ale luźną koronę. Wytwarza białe kwiaty z fioletowymi plamami. Istnieje również odmiana karłowata surmii bignoniowej, tzw. katalpa Nana, która osiąga wysokość 2-3 m i nie wytwarza kwiatów.
- Surmia żółtokwiatowa – jest bardzo wysoka, może urosnąć nawet do 20 metrów wysokości. Kwitnie na żółto.
- Surmia wielokwiatowa – jest bardzo wysoka, kwitnie podobnie jak wersja zwyczajna, ale wyróżnia się nieprzeciętnie dużymi liśćmi, których długość może wynieść nawet 40 cm!
Surmia w ogrodzie – praktyczne porady
Gdzie posadzić katalpę?
Katalpa dobrze będzie rosła w centrum ogrodu, jako główna dekoracja otoczona niskimi bylinami i kwiatami, które lubią zacienione miejsca. Dobrym pomysłem jest także umieszczenie kilku sztuk surmii w szpalerze np. wzdłuż ciągu komunikacyjnego, jak i ogrodzenia.
Nie zapominaj, że drzewo zrzuca liście jesienią, które mogą sprawiać kłopot sąsiadowi, jeśli spadną na jego działkę.
Jak sadzić katalpę?
- Namoczyć bryłę korzeniową.
- Wykopać dwa razy większy dół niż bryła katalpy.
- Umieścić drzewko w dole i zasypać żyzną oraz wilgotną glebą.
- Przywiązać pień do mocnego palika, aby zapobiec przekrzywianiu się surmii.
Po posadzeniu katalpy nie można zapominać o regularnym podlewaniu, aby gleba wilgotna była wilgotna. Jednocześnie nie należy przesadzać z ilością wody. W mokrym podłożu korzenie mogą zacząć gnić.
Wymagania katalpy
- Słoneczne stanowisko, ale osłonięte od wiatru.
- Żyzna i przepuszczalna gleba o pH od kwaśnego do zasadowego.
- Umiarkowanie wilgotne podłoże.
- Regularne nawożenie wiosną (kompostem, biohumusem lub nawozami wieloskładnikowymi) oraz jesienią (kompostem lub preparatami bogatymi w magnez i potas).
- Temperatury powyżej -17°C. Na terenach, gdzie temperatury spadają poniżej tej wartości, surmię należy okrywać agrowłókniną lub słomą, a wokół pnia nasypać dużą ilość kory ogrodowej lub kompostu.
Pielęgnacja i przycinanie katalpy
Przycinanie katalpy
Przycinanie katalpy należy wykonać między majem a czerwcem, gdy na gałązkach pojawią się zalążki liści. Zabieg ten wykonuje się po to, aby:
- Usunąć chore i stare gałęzie, które mogą stanowić przeszkodę dla rozwijających się młodych gałązek i kwiatostanów.
- Pozbyć się części, które obumarły przez zbyt niskie temperatury.
- Nadać koronie pożądany kształt.
- Zagęścić i wzmocnić młode gałęzie.
Cięcie sanitarne można połączyć z formowaniem pokroju drzewa. Dzięki temu katalpa nie tylko będzie swobodnie się rozwijać, ale także wspaniale się prezentować.
Katalpa w aranżacjach ogrodowych
Katalpa to drzewo, które doskonale sprawdzi się jako dominanta ogrodu. Jej okazałe liście, piękne kwiaty i efektowna korona mogą stać się prawdziwym punktem centralnym ogrodu.
Katalpa pięknie prezentuje się w towarzystwie innych roślin. Można ją posadzić w centrum rabaty bylinowej, gdzie będzie tworzyć efektowny kontrast z innymi roślinami.
Katalpa to doskonałe drzewo cieniodajne. Jej gęsta korona zapewnia dużo cienia, co jest szczególnie cenne w upalne, letnie dni.
Katalpa doskonale sprawdza się jako element szpaleru. Posadzone wzdłuż ogrodzenia lub alejki drzewa tworzą efektowną, zieloną ścianę, która dodatkowo zapewnia cień.
Podsumowanie
Katalpa, czyli surmia, to drzewo o wielu zaletach. Jest nie tylko piękna, ale również łatwa w uprawie i pielęgnacji. Dzięki różnorodnym odmianom, każdy miłośnik ogrodów z pewnością znajdzie coś dla siebie. Bez względu na to, czy zdecydujesz się na katalpę o tradycyjnym pokroju, czy na odmianę karłową, jedno jest pewne – katalpa będzie stanowić prawdziwą ozdobę Twojego ogrodu.
